Chcę wiedzieć więcej - BORSUKI

1. Borsuki mają ostre kły.

Borsuki to zwierzęta wszystkożerne. Oznacza to, że odżywiają się zarówno roślinami, jak i mięsem. Aktywnie polują na mniejsze i większe zwierzęta, dlatego – tak jak wszystkie drapieżne ssaki – posiadają długie i ostre kły. Zęby te służą im do chwytania, przytrzymywania i rozrywania pokarmu.

Patrząc na rozwartą paszczę drapieżnika (np. lwa), czasem zauważamy tylko kły umieszczone w górnym rzędzie zębów – łatwo więc pomylić się, myśląc, że zwierzęta te posiadają tylko dwa kły. Jednak wszystkie drapieżne ssaki mają ich cztery – dwa w górnym i dwa w dolnym rzędzie zębów. Jeśli nie wierzycie, przyjrzyjcie się pyskom psów i kotów domowych – u tych mięsożerców wszystkie cztery kły są dobrze wyeksponowane. Kto widział kły borsuka, ten wie, że te zwierzęta także mają się czym pochwalić.

2. Ten borsuk najwyraźniej
właśnie się obudził.

Zwierzęta te uwielbiają kopać w ziemi swoimi silnymi łapami. Pomagają im w tym długie i mocne pazury. Borsuki to prawdziwi architekci – nad swoimi norami pracują całe życie. Następnie ich domy są ulepszane przez ich dzieci, wnuki, prawnuki i kolejne pokolenia. Niektóre nory mają po kilkadziesiąt lat – a im są starsze, tym bardziej rozległe.

Początkowo borsuk, który buduje nową norę, wykopuje jeden podziemny tunel prowadzący do jednej komory. W tej komorze nasz budowniczy będzie spał i odpoczywał. Jednak jedno wejście do nory to za mało. Dla bezpieczeństwa borsuk wykopuje więcej korytarzy. To ostrożne zwierzę lubi mieć mnóstwo wejść i wyjść awaryjnych – na wypadek ataku drapieżnika, np. wilka. Dzięki dodatkowym tunelom, borsuk może łatwo uciec z nory lub szybko się do niej schować.

Z czasem zwierzę wykopuje więcej pomieszczeń, by mogła tam zamieszkać cała borsucza rodzinka. Swoje komory borsuk wyścieła liśćmi, mchem i trawą, ponieważ ceni sobie wygodę. W swoim mieszkaniu stale dba o porządek – ten czyścioch nie lubi bałaganu.

3. Do nory borsuka
prowadzi wiele wejść.

Borsucze nory często są bardzo rozległe – składają się z wielu podziemnych pomieszczeń i korytarzy zlokalizowanych na różnej głębokości. Początkowo borsuki korzystają ze wszystkich wykopanych przez siebie komór, lecz z czasem budują nowe tunele i nowe „pokoje”, a o starych częściowo zapominają. W takich opuszczonych pomieszczeniach chętnie znajdują schronienie inne zwierzęta, nawet te, które mogą być dla borsuków zagrożeniem lub przysmakiem.

Częstymi współlokatorami borsuków są m.in. lisy. Z nieodwiedzanych zakamarków borsuczej nory mogą korzystać także zające – są tam bezpieczne tak długo, jak długo gospodarz ich nie wywęszy i nie postanowi schrupać.

Borsuki należą do rodziny łasicowatych, zwanej też kunowatymi. Do tej grupy zalicza się wiele gatunków drapieżnych ssaków – nie tylko łasice i kuny, ale też m.in. gronostaje, wydry i norki.

Wszystkie łasicowate to zwierzęta małe lub średniej wielkości. Mają charakterystyczny podłużny kształt ciała. Pomimo tego, że posiadają krótkie nogi, są bardzo zwinne i szybkie – to świetni łowcy, którzy sami nie dadzą się łatwo złapać innym drapieżnikom. Jednak poważnym zagrożeniem może być dla nich człowiek.

Wielu przedstawicieli łasicowatych od dawna jest cenionych ze względu na piękne futro. Kiedyś polowano na nie, by z ich skór uszyć eleganckie i ciepłe kurtki, płaszcze i czapki. Dziś w tym celu hoduje się m.in. norki, pomimo że na jedno futro potrzeba nieraz aż 60 skór tych niewielkich zwierząt.

Nazwa rodziny, do której należy borsuk, pochodzi od nazwy tego zwierzęcia – łasicy.	Borsuk to największy w Polsce przedstawiciel rodziny łasicowatych.

5. Zimowy sen borsuków
może zostać przerwany.

Zima to trudny czas dla wielu zwierząt, ponieważ niełatwo wtedy o pożywienie i schronienie. Borsuki skrupulatnie przygotowują się do tego okresu, po prostu dużo jedząc. Przybierają na wadze i obrastają w tłuszczyk, by zimą czerpać z niego energię potrzebną do życia.

Borsuki jesienią starannie przygotowują swoją norę do chłodnej pory roku. Swoje legowiska wyściełają roślinami, a gdy robi się naprawdę zimno, zatykają wejścia do nor, by mroźne powietrze nie wlatywało do środka i… zasypiają. W uszczelnionych wejściach do nory zostawiają sobie tylko niewielkie otwory pozwalające im oddychać świeżym powietrzem.

W przeciwieństwie do wielu zwierząt zapadających w sen zimowy, borsuki nie zasypiają głęboko. Gdy nie jest zbyt zimno, budzą się i wychodzą ze swoich nor, by napić się wody lub poszukać pożywienia. Choć borsuki nieraz przygotowują sobie zapasy żywności, są to niewielkie rezerwy i zwierzęta te nawet zimą mogą żerować poza norą. Dlatego ślady borsuczych stóp na śniegu nie dziwią leśników. Może i Wy poszukacie ich podczas zimowych spacerów?

6. Borsuki nie są wysokie, ale za to... długie.

Borsuki to zwierzęta o średniej wielkości ciała – są znacznie większe od jeży, ale zdecydowanie mniejsze od dzików. Długość ich ciała jest podobna do tej, jaką osiągają lisy (mierząc bez ogona), jednak lisy są od nich zdecydowanie wyższe, ponieważ mają dłuższe łapy. Wysokość borsuka to 30 cm – stojąc na czterech łapach, dorosłemu człowiekowi sięga mniej więcej do połowy łydki.

Borsuki, choć niezbyt duże, ważą całkiem sporo. Najmniejszą masę ciała mają na wiosnę. Najcięższe są natomiast późną jesienią, kiedy szykują się do snu zimowego – mogą wtedy ważyć nawet blisko 20 kg, czyli dwa razy więcej niż dorodny lis.

7. Borsuki zbierają liście, by wymościć nimi swoje nory.

Borsuki to typowe zwierzęta nocne. Dni spędzają ukryte w swoich norach – zwinięte w kłębek smacznie przesypiają tę porę doby. Budzą się, gdy na dworze robi się ciemno. Na żer wychodzą pod osłoną mroku.

Przed wybraniem się na poszukiwania smakołyków, borsuki lubią się ze sobą pobawić. Zaraz po wyjściu z nory chętnie oddają się radosnym gonitwom i skokom, robiąc przy tym sporo hałasu. Zabawę uwielbiają nie tylko młode borsuczęta, ale i dorosłe osobniki – borsuki to bardzo wesołe zwierzęta.

Za dnia, przy odrobinie szczęścia, możemy natknąć się na ich ślady, lecz raczej nie zaobserwujemy spacerującego borsuka. Możliwe jednak, że natrafimy na jego domek. Mieszkanie borsuka jest bardzo charakterystyczne i trudno je pomylić z jakąkolwiek inną norą. Wokół domu borsuka panuje porządek
– w jego okolicy nie znajdziecie żadnych odpadów ani resztek pokarmu, ponieważ zwierzęta te bardzo dbają o czystość.

Do nory borsuka prowadzą liczne ścieżki. Powstają, gdy zwierzę przynosi materiał potrzebny do wymoszczenia komór sypialnych – borsuk zbiera w lesie mech, liście drzew, trawy i paprocie, a następnie przeciąga je po ziemi do swojej nory. Dodatkowo w pobliżu jego domu zawsze znajdują się niewielkie dołki, do których borsuk wydala odchody. Te swoiste toalety nazywamy latrynami.

Na świecie występują tylko trzy gatunki borsuka. W polskich lasach żyje borsuk europejski, którego spotkać można we wszystkich krajach Europy – od gorącej Hiszpanii po chłodną Finlandię. Azję zamieszkują dwa pozostałe gatunki: borsuk azjatycki i japoński. Podczas gdy borsuka japońskiego możemy spotkać wyłącznie w Japonii, borsuk azjatycki żyje w wielu krajach, m.in. w azjatyckiej części Rosji, w Korei, Mongolii, Chinach… ale nie w Japonii.

Na borsuka nie natkniemy się ani w Ameryce, ani w Afryce, choć kontynenty te są zamieszkane przez bliskich krewnych tych zwierząt. W Ameryce żyje na przykład borsucznik, w Afryce natomiast występuje m.in. ratel, zwany też miodożerem. Bliscy krewni borsuka nie zamieszkują natomiast Antarktydy, nie spotkacie ich także w Australii.

Borsucznik mieszka w Ameryce Północnej.	Ratel to afrykański kuzyn borsuka.