Bezpieczne dziecko - Wprowadzenie

Wszyscy pragniemy, aby dzieci były bezpieczne. Uczymy je prawidłowego zachowania w ruchu drogowym, bezpiecznego posługiwania się domowymi urządzeniami, wyposażamy w kamizelki i znaczki odblaskowe czy też kaski konieczne w czasie jazdy na rowerach.

Są jednak umiejętności równie potrzebne, do których opanowania dziecko ma znacznie mniej okazji. Opinią publiczną często wstrząsają doniesienia o przestępstwach, których ofiarami padają właśnie dzieci. Naturalna dla młodego wieku ufność w stosunku do dorosłych, a także ciekawość świata i brak doświadczenia życiowego czynią właśnie z dzieci łatwy cel dla ludzi złej woli.

Niezwykle ważnym zadaniem stojącym przed dorosłymi, którzy mają wpływ na wychowanie młodego pokolenia, jest kształtowanie takich postaw i zachowań dzieci, które umożliwią im unikanie zagrożeń, minimalizowanie ich oraz szukanie obrony i pomocy. Aby to osiągnąć, trzeba z dzieckiem rozmawiać, jednak rozmowy takie nie są łatwe i wymagają pewnych umiejętności. Małemu dziecku nie wystarczy powiedzieć, że nie powinno rozmawiać z nieznajomymi. Dziecko musi taką wskazówkę przeżyć, przepracować i utrwalić w swej świadomości. Temu mają służyć także opowiadania.

Przedstawione historie dotyczą zwyczajnych dzieci, są więc zrozumiałe i przekonujące. Odnoszą się do sytuacji, w których może znaleźć się każdy. Zmuszają dzieci do myślenia i wyciągania wniosków. Po zapoznaniu się z opowiadaniem, które niesie spory ładunek emocjonalny, pozwól się dziecku swobodnie na jego temat wypowiedzieć. Nie warto popędzać, ani wyręczać dziecka, nie należy mu też podawać gotowych rozwiązań. Pytania i ćwiczenia mają jedynie wartość naprowadzającą i mogą służyć pomocą.

W celu utrwalenia pożądanych postaw należy je przećwiczyć poprzez odgrywanie scenek, rysowanie, pisanie na ten temat. Oczywiście wszystkich tych ćwiczeń nie przeprowadzajmy naraz. Warto je urozmaicać i przeprowadzać co jakiś czas - krótko ale systematycznie.

Wyjaśnijmy to na przykładzie nauki odmawiania. Dziecko nie tylko powinno mieć przekonanie, że w niektórych sytuacjach odmowa jest konieczna, ale też powinno posiąść PRAKTYCZNĄ umiejętność odmawiania. Zabawcie się więc w teatr. Zainscenizujcie sytuację, w której dziecko będzie mogło odegrać scenkę odmowy czy też proszenia o pomoc najbliższych i nauczycieli. Ćwiczenia takie uświadomią dzieciom, że ich bezpieczeństwo zależy także od nich samych. Nauczą ich asertywności, potrzebnej nie tylko w sytuacji zagrożenia. Dzieci powinny wiedzieć, że nikt nie ma prawa ich krzywdzić, że zawsze o każdym przypadku użycia przemocy należy rozmawiać z bliskimi i nauczycielami, że należy reagować na krzywdę i nie jest to skarżenie, ale konieczność.

Mamy nadzieję, że opowiadania i proponowane ćwiczenia ułatwią Ci kształtowanie u dzieci postaw i zachowań zwiększających ich bezpieczeństwo w życiu codziennym.