Chcę wiedzieć więcej - WILKI

1. W Polsce występuje wilk szary.

Na świecie występują trzy gatunki wilka, spośród których tylko jeden zamieszkuje Europę. To nasz rodzimy wilk szary, który swoją nazwę zawdzięcza barwie sierści.

Wilk szary, w zależności od rejonu Ziemi, który zamieszkuje, może się różnić od swoich kuzynów z innych stron świata. Z tego powodu naukowcy opisali wiele podgatunków tych zwierząt. Należą do nich m.in.: wilk polarny (zamieszkujący Grenlandię i Kanadę) oraz wilk egipski (występujący w Afryce). Inne podgatunki wilka szarego możemy spotkać także w Azji. Pewne z nich na tyle wyróżniają się spośród pozostałych, że niektórzy badacze skłaniają się ku nazywaniu ich odrębnymi gatunkami.

Wilk szary w wielu miejscach na ziemi jest zagrożony wyginięciem i – podobnie jak w Polsce – jest objęty ochroną. Mimo to jeden z jego podgatunków licznie występuje na świecie i wygląda na to, że człowiek mu nie zagraża. Ten podgatunek to… pies domowy :).

2. Wadera to troskliwa matka.

Wilki od wieków są obiektem zainteresowań ludzi – jednych przerażają, innych fascynują. Tak czy inaczej, mało kto reaguje na nie obojętnie. Z tego względu (jak zawsze w takich przypadkach) powstało i utrwaliło się wiele słów, które odnoszą się wyłącznie do tej grupy zwierząt. I tak samicę wilka nazywamy waderą, samca – basiorem, a stado wilków to wataha.

W gwarze myśliwskiej, z której pochodzą te terminy, możemy znaleźć znacznie więcej ciekawych słów. Przykładowo przezimki to jednoroczne szczenięta, latarnia to wilcza głowa, a lampy to oczy wilka.

3. Para alfa to najważniejsze
wilki w stadzie.

Niektóre wilki żyją samotnie, jednak większość z nich najlepiej czuje się w grupie. Stado wilków jest naprawdę wyjątkowe. Tworzą je członkowie rodziny, wśród których wyraźnie widoczna jest hierarchia – nie każdy wilk ma te same prawa, co jego krewni.

Watahą dowodzi tzw. para alfa, którą tworzy najważniejsza w stadzie samica wraz z najważniejszym samcem. Para ta ma sporo obowiązków – musi dbać o to, by wataha była silna i bezpieczna oraz by relacje między członkami stada były poprawne. Z drugiej strony przywódcy cieszą się wieloma przywilejami w grupie – tylko oni mogą mieć potomstwo i jako pierwsi spożywają posiłek (inne wilki, choćby były bardzo głodne, muszą poczekać na swoją kolej).

Na drugim miejscu w hierarchii znajduje się tzw. para beta. To również bardzo silne wilki o niemałym doświadczeniu – są prawie tak samo ważne jak para alfa. Kolejne miejsca są zajmowane przez innych członków stada – aż do najniższej pozycji w grupie. Każdy osobnik okazuje szacunek wilkom, które są od niego wyżej w hierarchii .

Wilk, który nie chce podporządkować się tym regułom, próbuje awansować lub odchodzi od watahy. Jeśli wybiera to drugie rozwiązanie, może żyć samotnie, dołączyć do innej grupy lub założyć własne stado, w którym wraz z partnerem zostanie przywódcą.

4. Ten zapach to znak, że tu zaczyna się terytorium innej watahy.

Terytorium to przestrzeń, którą dane zwierzę uważa za swój własny teren. Tam mieszka, szuka pożywienia i wychowuje młode.

Wilki są zwierzętami terytorialnymi. Oznacza to, że starają się, by ich terenu nie odwiedzali nieproszeni goście. Każda wataha posiada więc własny obszar, który ma wyraźnie określone granice. Ich oznaczenia może nie są oczywiste dla ludzi, jednak każdy wilk wie, kiedy opuszcza swoje terytorium i kiedy wkracza na teren innego stada. Poznaje to po śladach drapania pozostawionych na ziemi oraz po znakach w postaci odchodów. Jeśli ma przyjazne zamiary, może spróbować szczęścia i zbliżyć się do obcej watahy. Jednak zanim dołączy do nowego stada, musi zostać zaakceptowany przez jego przywódców.

Wilki zajmują terytoria o różnej wielkości. Kluczową rolę odgrywa przy tym liczebność zwierząt, na które polują. W naszym kraju jedno stado wilków zwykle zajmuje obszar o powierzchni powyżej 100 km². W górach takie terytorium może mieć nawet 350 km², czyli więcej niż teren Krakowa.

5. Kluczem do sukcesu jest współpraca
zgranej grupy.

Przysmakiem dla wilków są duże ssaki kopytne, takie jak jelenie, sarny czy dziki. Choć drapieżniki te polują także na mniejsze zwierzęta (nawet na drobniutkie myszy), to tylko duża zdobycz zapewni stadu prawdziwą ucztę.

Duzi roślinożercy mają jednak doskonały węch, którym potrafią szybko zwietrzyć zagrożenie. Posiadają także długie nogi, na których szybko uciekają. Upolowanie ogromnego i bardzo silnego jelenia to cel ponad siły wielu drapieżników. Jak więc wilkom udaje się je pochwycić? Wszystko dzięki doskonałej strategii i nienagannej współpracy całego stada.

Wilki nie polują na pierwsze lepsze zwierzę – na swoją ofiarę zwykle wybierają słabego osobnika, np. starego lub chorego. Ponadto dzielą się zadaniami, by upolować zdobycz. Jedni członkowie watahy odpowiadają za wytropienie ofiary. Inni mają obowiązek rozpędzić stado, w którym znajduje się upatrzone zwierzę, by je od niego oddzielić. Jeszcze inni atakują ofiarę.

Wilki nie lubią odwiedzać ludzi, stronią od nas, kiedy tylko mogą. Dlatego wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, gdy są bardzo głodne, mogą spróbować upolować zwierzę gospodarskie. Mimo iż takie ataki zdarzają się rzadko, warto pamiętać, by odpowiednio chronić zwierzęta hodowlane. Zwykle wystarczy ogrodzenie i strażnik w postaci psa.

6. Na co dzień wilki
wcale nie są żarłoczne.

Gdy jesteśmy bardzo głodni, mówimy, że mamy wilczy apetyt. Wilk rzeczywiście potrafi być żarłoczny – gdy jest bardzo głodny, może zjeść nawet 10 kg pożywienia naraz. W brzuchu jednego naprawdę wygłodniałego drapieżnika zmieściłby się zatem dorodny lis lub ok. 30 wiewiórek.

Pomimo posiadania opinii wiecznych głodomorów, wilki zwykle nie jedzą tak dużo – wystarcza im ok. 5 kg mięsa dziennie. Dlatego wcale nie sieją one spustoszenia wśród zwierzyny leśnej. Jedzą tylko tyle, ile im potrzeba. Jeśli stadu uda się upolować dzika ważącego ok. 100 kg, grupa wilków nie musi martwić się o pożywienie przez następnych kilka dni.

7. Wycie to jeden ze sposobów porozumiewania się wilków.

Wilki, podobnie jak psy, komunikują się zarówno za pomocą mowy ciała, jak i sygnałów dźwiękowych. Ten, kto rozumie język psa, nie powinien mieć większego problemu z odczytaniem mowy wilka – wilki także szczerzą kły i powarkują, gdy są rozgniewane, a kładąc się na grzbiecie i odsłaniając brzuch, okazują uległość.

Jednak szczekanie wilków nie przypomina tego, którego używają psy – ich głos ma po prostu inną barwę. Podczas gdy psy szczekaniem mogą wyrażać wiele emocji, wilki stosują ten sposób komunikacji głównie po to, by ze swojego terenu przegonić intruzów.

8. Ten wilk z ciekawością obserwuje otoczenie.

O spotkanie z wilkiem wcale nie jest łatwo. Zwierzęta te na przechadzki zwykle wybierają się wieczorami i nocą – gdy większość z nas nie spaceruje po lasach. Ponadto wilki w naszym kraju nie są liczne, a do tego unikają kontaktu z ludźmi. Jednak może się zdarzyć, że na swojej drodze spotkamy tego dużego drapieżnika.

Jak postępować w takiej sytuacji? Tak, jak przy każdym innym spotkaniu z dzikim zwierzęciem – nie podchodźmy do niego ani nie rzucajmy się do ucieczki. W wyścigu z leśnym drapieżnikiem nie mamy szans, choćbyśmy biegli co sił. Starajmy się po prostu zachować spokój.

Pamiętajmy, że dzikie zwierzęta boją się nas co najmniej tak samo mocno, jak my boimy się ich. Jeśli przed nami uciekają, nie musimy się o siebie martwić. Jednak wilki to zwierzęta dosyć ciekawskie – może się zdarzyć, że któryś z nich będzie chciał się nam przyjrzeć i nie odejdzie od razu. Poczekajmy więc, aż zwierzę nas sobie obejrzy i pobiegnie w swoją stronę. Dzikie zwierzęta nie atakują ludzi bez powodu i nie dawajmy go im – zarówno dla ich, jak i swojego bezpieczeństwa.