Odczuwanie i działanie

Omówiliśmy do tej pory dwa z pięciu etapów, które prowadzą do inteligencji emocjonalnej: oswajanie emocji i radzenie sobie z emocjami. Trzecią umiejętnością, jaką trzeba opanować na tej drodze jest właściwe spożytkowanie energii, jaką niosą ze sobą pojawiające się uczucia. Mówiąc inaczej, musimy pokazać i nauczyć dzieci, w jaki sposób użyć napływających i rejestrowanych wrażeń do realizowania potrzeb. Na pierwszy rzut oka wydaje się to skomplikowane, ale w istocie jest dużo prostsze i sprowadza się do przełożenia odczuwania na działanie.

CO PRZEZ TO ROZUMIEM?

Co znaczy w ogóle: przekładać emocje na działania? To znaczy spożytkować energię w sposób właściwy. Emocje są energią, która nas napędza, jak prąd turbinę czy mały silniczek ramiona w wiatraczku. Działania wiatraczka są właściwe, jednak czasem każde urządzenie elektryczne może zacząć „wariować” i wtedy najbezpieczniej jest odciąć dopływ prądu naciskając odpowiedni guzik. Również u człowieka dorosłego czy dziecka działania pod wpływem emocji mogą być niewłaściwe. Czyli jakie? Nieakceptowane, działające na szkodę otoczenia, innych osób czy samego zainteresowanego.

Wystarczy wyobrazić sobie, jakie szkody można wyrządzić niekontrolowanymi wybuchami złości czy paniki! Również nieprzemyślane działanie pod wpływem radości czy miłości może prowadzić do sytuacji kłopotliwych czy brzemiennych w skutkach.

Dlatego tak ważne jest to, aby wiedzieć jak postąpić adekwatnie, należycie w danej sytuacji, pomimo kotłujących się w nas uczuć. Nie posiadamy przycisku, którym można wyłączyć ich dopływ, jednak można nauczyć się nimi zarządzać. Bez tej umiejętności jest nam w życiu bardzo ciężko i wówczas sięgamy zastępczo po wszelkiego rodzaju "wyciszacze", które pustoszą ciało, umysł i serce. Tej umiejętności chcemy nauczyć nasze dzieci. Możemy przy okazji sami poćwiczyć.

CZEGO POTRZEBUJEMY JA I MOJE DZIECKO?

Równie istotne, jak właściwe działanie, może być powstrzymanie się od działania. Opanowanie impulsu i saprzeczekanie aż emocje opadną. Jak widać radzenie sobie z emocjami musi być umiejętnością wcześniej opanowaną. Idąc dalej, aby się nauczyć wykorzystywać swoje emocje do osiągania swoich celów dziecko, jak twierdzi Daniel Goleman, potrzebuje dużo samokontroli i motywacji.

Nasze dzieci w wieku 3, 4 czy 5, 6 lat zaczynają lepiej rozumieć siebie, stawiają sobie swoje małe cele i uczą się z naszą pomocą i na naszym przykładzie, jak je realizować. Zaczynają także pojmować, jakie znaczenie ma informacja na ich temat padająca z ust mamy, taty czy pani w przedszkolu. Coraz ważniejsza staje się dla nich opinia ich rówieśników. To wszystko jest podstawą do budowania samooceny, która jest nieodłącznym elementem samokontroli i motywacji.

W domu, jeśli mają rodzeństwo i w szkole poprzez porównywanie się z innymi, a także ze swoimi wyobrażeniami o tym, jakie chcą być, dokonują samooceny pozytywnej jak i negatywnej. Dzięki temu poznają swoje mocne i słabe strony, swoje zalety i wady. Jeśli im to umożliwimy, będą miały również sposobność przyjrzenia się swoim impulsom i zapanowania nad nimi. Dowiesz się więcej w następnym artykule.