Rozwój emocjonalny - Ćw. 2

Dzieci potrzebują, by dorośli szanowali ich uczucia. By pomogli im je oswoić. Można to oswajanie zacząć już bardzo wcześnie, kiedy dziecko ma kilka miesięcy, robiąc różne miny i wzbudzając w niemowlęciu salwy perlistego śmiechu.

Z trochę starszym dzieckiem możemy się pobawić w wywoływanie przyjemnych uczuć i w ten sposób pokazać, że jest to coś plastycznego i przyjaznego, na co mamy wpływ. Umieszczone poniżej ćwiczenie pierwsze pomaga oswajać emocje, a nawet się z nimi zaprzyjaźnić.

Ćwiczenie drugie ma za zadanie pokazać szerzej świat uczuć, ukazać wachlarz emocji, jakimi człowiek dysponuje i jest przy okazji świetną zabawą. Przygotowanie materiałów do zabawy to też dobra okazja, by spędzić wspólnie czas.

Trzecie ćwiczenie zachęca dzieci do wyrażania uczuć, do poszukiwania w sobie i uczenia się nazywania emocji oraz stanów. Pozwala w bezpiecznej atmosferze wyrazić smutki i problemy i pokazuje, że warto się otworzyć. Jest również okazją dla nas rodziców do poznania bliżej naszych dzieci i okazania im zrozumienia i akceptacji.

1. Podróż do krainy fantazji

Zabawa dla dzieci od 3 lat do 11 roku życia. Czas: 5 min.

Dzieci podobnie jak dorośli czasem czują się małe, nic nie znaczące i przytłoczone wymaganiami. Jest to chwila, w której najchętniej schowalibyśmy się przed innymi i szukamy schronienia przed światem zewnętrznym. W krótkiej podróży do krainy fantazji możemy stworzyć dziecku tę ochronną przestrzeń, która pomoże w dostrzeganiu uczuć.

Mówimy: „Przykucnij wygodnie na podłodze, schowaj głowę miedzy nogi, zaokrąglij plecy, połóż dłonie na głowie, jakbyś chciał ją osłonić i zamknij oczy. Wyobraź sobie, że jesteś małym ślimaczkiem, który schował się w swojej skorupce, aby poszukać tam schronienia. Oddychaj głęboko i spokojnie. Czujesz, że jakiś dobry i kochany człowiek bierze cię w ramiona… i czujesz, że każdy mięsień twojego ciała się odpręża, robi się ono mięciutkie, a głowa leciutka. Ciepło twojego domku ze skorupki przenika cię aż do czubków palców u nóg. Wszędzie rozchodzi się przyjemne uczucie ciepła. A teraz poczuj się wzmocniony, silny i pewny, żebyś mógł pełny energii wyjść ze skorupki. Ostrożnie – jak ślimak swoje czułki – wyciągaj powoli ramiona do góry. Twoje ciało tez robi się długie, coraz dłuższe; powoli otwierasz oczy. Może uda ci się przy tym wyczarować na twarzy uśmiech?”

Na koniec można porozmawiać z dzieckiem o tym, jak się czuło i co mu się najbardziej podobało oraz zauważyć, że przyjemne uczucia można wywoływać. Prowadząc zabawę można dobierać słowa i sytuacje odpowiednie do chwilowego nastroju dziecka.

2. Kostka nastrojów

Zabawa dla dzieci w wieku od 3 do 7 lat.

Zanim zaczniemy się bawić, wykonujemy wspólnie z dziećmi kostkę (np. z kartonu czy bloku technicznego), a na bokach rysujemy lub naklejamy twarze (mogą być wycięte z czasopism), które przedstawiają miny wyrażające różne uczucia (na przykład złość, radość, strach, zdziwienie, smutek, itd.). Teraz każdy rzuca jeden raz kostką, nazywa wyrzucone na niej uczucie i przedstawia je swoją postawą ciała, mimiką, gestami i dźwiękami. Polecam potem podyskutować o tym, jak ktoś inny pokazałby dane uczucie.

3. Głos w butelce

Zabawa dla dzieci od 3 do 10-11 lat.

To zabawa z butelką, w której chodzi o uczucia. Siedzimy razem z dziećmi w kręgu na podłodze. Rodzic mówi: „Pamiętacie dżina zamkniętego w butelce, który może spełnić każde życzenie?” Leżącą na środku pustą butelkę należy mocno zakręcić. Kiedy się wreszcie zatrzyma i wskaże kogoś, rodzic mówi: „Otwórz korek i uwolnij mnie z butelki. Dziękuję! Jestem najmądrzejszym, najpotężniejszym dżinem. Rozsiądę się wygodnie w twoim sercu. Będziesz mógł mi opowiedzieć o wszystkim, co sprawia ci radość, albo cię smuci. Powiedz mi, jak się teraz czujesz?” Dziecko opisuje swój chwilowy nastrój. „Dżin” za każdym razem odpowiada: „Doskonale to rozumiem!”. Jeśli dziecko opisuje pozytywne uczucie, mówimy za każdym razem: „Zatroszczymy się więc, aby twoje uczucie na długo u nas pozostało!”. Jeżeli dziecko mówi na przykład o czymś smutnym, wtedy „dżin” dopytuje się: „Powiedz nam proszę, dlaczego tak się czujesz, może będziemy potrafili ci pomóc”… :)