Radzenie sobie z emocjami - ZAZDROŚĆ

Dlaczego zazdrość u rodzeństwa tak nas gorszy i szokuje? Może dlatego, że mamy wpojone przekonanie, że bracia i siostry powinni się kochać? O wielu rzeczach jesteśmy przeświadczeni, że powinniśmy i jeśli jest inaczej, gnębi nas poczucie winy. Paradoksalnie, właśnie to powszechne przeświadczenie jak powinno być, skłania nas ku zachowaniom podsycającym zazdrość dzieci.

Z HISTORII

Zarówno historia świata, mitologia, jak i przypowieści biblijne pokazują, że zazdrość była zawsze powodowana przez rodziców, którzy wyróżniali jedno z dzieci. Spójrzmy na motyw zbrodni Kaina (zabił brata, ponieważ Bogu bardziej spodobał się podarunek Abla) czy powód sprzedania przez braci w niewolę najmłodszego Józefa (ojciec kochał go najbardziej i jawnie faworyzował).

Spójrzmy na siebie. Kto ma młodsze rodzeństwo ten przypomni sobie te liczne ukłucia zazdrości i swoją niechęć, bywa, że eskalującą po nienawiść. Czasem się z tego wyrasta i zapomina, czasem wrogość zostaje na zawsze. Skąd taki tragiczny obrót sprawy?

SKĄD TA ZADROŚĆ

Z punktu widzenia rodziców rodzeństwo to potencjalnie dwie najbliższe sobie istoty. Z punktu widzenia dzieci – to konkurencja. Brat czy siostra jest rywalem, który zajmuje przestrzeń, zabiera część dóbr, zabawek i miłości rodzicielskiej. Jak napisał dr nauk psychologicznych Haim G. Ginnot: „Dzielenie się miłością matki jest bolesne. Dziecięce doświadczenie mówi, że dzielić się oznacza dostać mniej (...).”

Kiedy spojrzymy na rodzeństwo oczyma dzieci, łatwiej nam będzie zrozumieć, że zazdrość jest koniecznością, jest odwieczna jak miłość. Dzieci są autentyczne i szczere i dlatego nie podważają faktu istnienia zazdrości w rodzinie.

Z ŻYCIA

Patrzysz a Twoja starsza pociecha ciągnie pełzającego już malucha za nogę po podłodze. Nasza reakcja? „Co Ty wyprawiasz?! Chcesz mu urwać nogę?! Możesz z niego zrobić kalekę na całe życie! Tyle razy ci mówiłam, żebyś nie robił mu takich rzeczy. Nie ruszaj go, najlepiej w ogóle się do niego nie zbliżaj!” Jesteśmy przerażeni, zgorszeni i zawiedzeni zachowaniem starszego dziecka. Zastanawiamy się jak powinniśmy postąpić i przychodzą nam do głowy różne rozwiązania:

• tak starsze dziecko zawstydzić jego podłym, złym zachowaniem, aby odczuło ciężar winy;
• tak przestraszyć, żeby wyobraziło sobie tragiczne skutki zachowania;
• pokazać mu na własnej skórze, jak to boli.

Chcemy dobrze, wydaje nam się, że któraś z tych metod zadziała. Chcemy dziecko ukarać, a jednocześnie odwieść od dalszych prób takiego zachowania. Niestety takie nasze postępowanie tylko podsyca dziecięcą zazdrość, ponieważ wyraźnie komunikuje dziecku, że mały jest dla nas najważniejszy. Nawet, jeśli tak jest, w tym momencie powinniśmy się skupić na uczuciach starszego dziecka i pomóc mu uświadomić sobie zazdrość.

Kiedy (nawet mały) człowiek wie, co się z nim dzieje, łatwiej mu sobie poradzić z burzą emocji.

Czytaj w następnym artykule: JAK DZIECKU UŚWIADOMIĆ ZAZDROŚĆ.